ព្រះធម៌សម្រាប់ខ្មែរ

วันจันทร์ที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

วันอังคารที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ប្រុសគ្រប់លក្ខណ៍មានលក្ខណសម្បត្តិ២៦យ៉ាងគឺៈ
(តាមក្បួនតំរាដូនតា)
១.ឧស្សាហ៍ខ្នះខ្នែងធ្វើការងាររៀនសូត្រមិនប្រកាន់ខ្លួន

២.មិនចេះលួចប្លន់កិបកេងឆបោក

៣.មិនរំលោភបំពានចំពោះកូនប្រពន្ធអ្នកដទៃ

៤.មិនរំភើបញាប់ញ័រឬភ័យអរផ្តេសផ្តាស

៥.មិននិយាយកហុកភូតភរឲ្យលើសពីការពិត

៦.មិននិយាយត្រាប់ឲ្យគេខ្មាសអៀន

៧.បានឮដំណឹងហើយវិនិច័្ឆយសិនទើបជឿជាក្រោយ

៨.ធ្វើការងារមិនរួសរាល់ពេកមិនយឺតយូរពេក

៩.មិននិយាយបំផ្លើសសើចលេង

១០.ចេះទទួលភ្ញៀវពន្លឺមិនលាក់មុខ

១១.មានថ្នាំកែរោគបំរុងទុកមិនឲ្យខ្វះក្នុងពេលត្រូវការ

១២.មិនប្រាប់ការសំងាត់ដល់អ្នកដទៃ

១៣.មិនផ្ញើរបស់នឹងបុគ្គលមិនគួរផ្ញើ

១៤.មានចិត្តអត់ធន់តស៊ូមិនញ៉ាក

១៥.មានស្វាមីភក្តិចំពោះចៅហ្វាយនាយ

១៦.មិនចេះឡេះឡោះចំពោះស្រ្តីក្រមុំ

១៧.ស្គាល់ចំណេញស្គាល់ខាត

១៨.រកប្រដាប់តុបតែងខ្លួនឲ្យភរិយាបុត្រធីតានិងខ្លួនឯង

១៩.មិនទិញជឿនូវរបស់ប្រើប្រាស់គ្រប់យ៉ាង

២០.ដឹងគុណតបគុណសរសើរគុណនៃអ្នកមានគុណ

២១.គោរពតាមឳវាទមាតាបិតាញាតិមិត្តនិងអ្នកប្រាជ្ញ

២២.ចេះអត់ទ្រាំស្តាប់នូវពាក្យគេស្តីបន្ទោសប្រដៅ

២៣.មានកាយវិចាសមរម្យមិនឆ្គង

២៤.ឲ្យដំណឹងមនុស្សក្នុងផ្ទះហើយទើបចេញទៅ

២៥.ចេះវាយប្រដៅកូនដោយរំពាត់យ៉ាងតូច

២៦.ខឹងឆាប់បាត់មិនចងទុក។

ស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ

ស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ៍មានលក្ខណសម្បត្តិ៣១យ៉ាងគឺៈ
(តាមក្បួនតំរាដូនតា)
១.មិនចេះអេចអូចនិយាយដើមគេ

២.ចេះគួរសមក្រោកទទួលមាតាបិតានិងស្វាមី

៣.ដឹងគុណតបគុណមាតា-បិតាញាតិសន្តានទាំងសងខាង

៤.មិនចេះដេកថ្ងៃ

៥.មិនភ្លីភ្លើភ្លេចមុខភ្លេចក្រោយ

៦.ចេះថែទាំទ្រព្យសម្បត្តិ

៧.មិតផិតក្បត់ស្វាមី

៨.មិនចេះប្រចណ្ឌស្វាមី

៩.គ្មានល្បិចកលមាយា

១០.មិនរំសាយសក់ឲ្យគេឃើញ

១១.មានចិត្តអត់ធន់

១២.មានដំណើរសមរម្យមិនដើរតន្រ្តំក្តុងក្តាំង

១៣.មិនឈរឬអង្គុយសំញែងកាយឲ្យឃើញ

១៤.មិនដើរញ៉ិកញ៉ក់កាច់រាង

១៥.សង្រួមភ្នែកមិនក្រឡេករឡោមរឡាម

១៦.មានដំណើរល្អមិនគ្រលែងកាយចំទយគូទ

១៧.មិនបង់បោយញាក់ស្មាគ្រលែងដើមដៃ

១៨.មានសំលេងតិចច្បាស់លាស់មិននិយាយឡូឡា

១៩.មិនចេះឡេះឡោះលេងសើច

២០.មិននិយាយផ្តោះផ្តងចំពោះបុរស

២១.មិនទម្រន់ធ្វើការងារទាល់តែចប់សប់គ្រប់

២២.ទៅទីណាឆាប់ត្រលប់មកវិញមិនញៀនអង្គុយផ្ទះគេ

២៣.ចេះទុកដាក់ឥវ៉ាន់ក្នុង

២៤.ចេះរៀបចំផ្ទះសំបែង

២៥.ចេះរៀនចំគ្រឿងឧបភោគបរិភោគ

២៦.ខ្លាចចិត្តស្វាមីមាតាបិតាហើយគោរពតាមឳវាទ

២៧.បរិភោគអហារក្រោយស្វាមីនិងមាតាបិតា

២៨.ឈប់បរិភោគមុនស្វាមីនិងមាតាបិតា

២៩.ទទួលទានដំនេកក្រោយស្វាមី

៣០.ភ្ញាក់មុនស្វាមី

៣១.មានមេតាករណាចេះធ្វើបុណ្យទាន។

วันอาทิตย์ที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2553

ភូមិធម៌ភូមិសុខ

បទកាកគតិ

ភូមិធម៌ភូមិសុខភូមិបុណ្យទៅមុខកូនរកមិនត្រូវមិនស្តាប់វាចារទេសនាម៉ែតែងចង្អុលផ្លូវប្រាប់កូនប្រុសស្រី។តែកូនមិនដឹងប្រើនណាស់តែខឹងនឹងម៉ែឪស្តីតាមពិតគួរស្តាប់សូស័ព្ទសំដីលោកហើយគប្បីគោរពបូជា។ដូចស្តាប់ព្រះអង្ឃលំអុតឳអង្គបង្គំវន្ទាព្រះពុទ្ធដាក់ក្បួនប្រធួននាមាថាបុព្វាចារ្យលោកគ្រូខាងដើម។ សម្រាប់ទូន្មានកូនចៅគ្រប់ប្រាណឳ្យបានយ៉ាងឆ្នើមកុំឳ្យដើរលេងជាល្បែងគេខ្ពើមកុំឲ្យរងើមសប្បាយជ្រុលពេក។ពេលយប់ព្រលប់មើលការឲ្យគ្រប់ទុកដាល់ហើយកဟ?កហើយភ្ញាក់ពីយប់ប្រារព្ធពុនរែកកុំឲ្យទាល់ភ្នែកអ្នកផងទាំងឡាយ។មើលគេអ្នកមានគេមិនអត់ឃ្លានមានកាសប្រាក់ចាយព្រោះគេបានស្តាប់ឪពុកម្តាយទើបបានសប្បាយនាលោកនេះហោង។នេះធម៌ទេសនារបស់មាតានឹងបិតាផង ?បើកូនណាស្តាបើនូវច្បាប់គន្លងកូននោះលែងឆ្គងចាស់នោះស្ងួនភ្ងា។ព្រះពុទ្ធដាក់ឈ្មោះបាលីពីរោះបុព្វទេវា(ទេវតាខាងដើម)អ្នកផ្តើមរក្សាបុត្រីបុត្រាហៅទេវតាផ្ទះ។គឺម្តាយឪពុកជាអ្នកម្ចាស់មុខកូនមិនសំពះម៉ែឪទូន្មានឈ្លាသ?ពានចង់ឈ្នះសត្រ្ូវនឹងព្រះកន្លោងអត្មា។ប្រទូសរ៉ាយនឹងឪពុកម្តាយស្រែកហៅទេវតាអំពីខាងក្រៅដឹងនៅឯណាឈ្លោះនឹងទេវតាគឺម៉ែឪឯង។តែងតែលំបាកក្រីក្រតោកយ៉ាកជាតិនេះឃើងស្តែងហើយទៅរកទុក្ខខាងមុខពុំលែងលុះភ័យទើបស្វែងរកហោគ្រូទាយ។ហោបូកលេខថាតាមក្បួនឃើញថាខុសត្រួវខាងម្តាយឬខាងឪពុកកុំទុកយូរឆ្ងាយត្រូវលៀងលោមថ្វាយគ្រូពីរទើបជា។ហោទាយត្រូវណាស់កូនស្តាប់មិនច្បាស់បែរទៅវន្ទាអ្នកតាអារក្សទេពារក្សល្បាក់សាម៉ែឪអាត្មាមិនថ្វាយបង្គំ។មិនលនៀ?តួទោសអំពើកំហុសជូនចំណីនំធ្វើសម្លបាយមកថ្វាយបង្គំខមាលាសុំឲ្យអត់ទោសពៃរ៏។ដូច្នេះមិនធ្វើយកចេកទៅផ្ញើគល់ឈើក្នុងព្រៃដុំថ្មអ្នកតាវន្ទាសព្វថ្ងៃធូបបីសរសៃនិយាយសុំសុខ។ម៉ែឪមិនឳ្យព្រោះចិត្តជឿធ្លោយ ចោលគុណមុខច្រក?ក?ជឿបែបនេះដូចេ្នះគ្រប់ស្រុកត្រង់ម្តាយឪពុកបោះចោលទទេ។ម្យ៉ាងទៀតធ្វើបុណ្យច្រើនតែចោលគុណគ្មានគិតរិះរេបោលទៅវត្តម្តាយអត់ទទេព្រោះជឿតាមគេរកបុណ្យខាងក្រៅ។ដើមបុណ្យលើផ្ទះខ្លួនកើតទាន់ព្រះកន្លោងគង់នៅបានត្រីသ?្រកាលក្បាលឲ្យម៉ែឪកណ្តាលនាំទៅយកមុណ្យឯវត្ត។កណ្រលសុទ្ធឆ្ងាញ់សាច់ពោះពងខ្លាញ់ធ្មេញលោកចុកមាត់ម៉ែឪជរាទន្តាបាក់ម៉ត់ទុកក្បាលឳ្យគាត់ក្បាលសុទ្ធតែឆ្អឹង។នេះហៅបុណ្យខុសទាំងស្រីទាំងប្រុសខ្ញុំប្រាប់កသ?ំខឹងម៉ែឪនៅរស់អស់លោកខំប្រងធ្មេញគាត់នៅរឹងបានឆ្ងាញ់ពិសា។ខ្លះជឿមុណ្យខ្លាំងយួរម្ហូបទាំងឆ្នាំងយកទៅវត្តវ៉ាម៉ែឪអត់ឃ្លានចង់បានណាស់ណាភ្លយសួរកូកថាមានសល់ឬទេ។ព្រឹកឡើងឃ្លានបាយញ័រពោះញើសខ្ចាយឃើញសម្លគេកូនឆ្លើយក?ឹသ?ថ្កានមិនបានសល់ទេខ្ញុំស្លគ្រានតែទៅវត្តទេឪ។ឪពុកសួរថាបើដួសកាលណាចែកឪខ្លះទៅកូនខ្លះឆ្លើយបា្រប់ថាបាបណាឪគថាមិនត្រូវឪស៊ីមុនលោក។ម៉ែឪចាស់ៗព្រឹកឡើងឃ្លានណាស់គួរឲ្យវិយោគឪទារពិសាកូនថាមុនលោកពុំបានបរិភោគគេឳ្យបាបផង។ ?នេះបុណ្យផ្តាច់មុខឬបុណ្យចោលស្រុកព្រោះដើរផ្លូវឆ្គងបុណ្យមិនត្រកាលវិសាលឡើយហោងព្រោះដើកន្លងឳ្យម៉ែឪអត់។ពួកជនឃ្លានពាមិនចេះធ្វើទនច្រើនធ្វើទានក្បត់សទ្ធាមិនជ្រៅជ្រុលទៅតែវត្តឲ្យព្រះដើមអត់ស្រេកឃ្លានពេកក្រៃ។នេះឯងខុសណាស់មកពីមិនច្បាស់ច្បាប់ធម៌វិន័យបានជាប្រព្រឹត្តគនិតព្រៃផ្សៃបន្ថានតម្លៃនៃអ្នកមានគុណ។យល់ខុសស្រឡះព្រោះមិនស្គាល់ព្រះមិនច្បាស់ដើមគុណ។អ្នកប្រាជ្ញបូរាណថាបានធ្វើបុណ្យត្រូវថ្វាយព្រះមុនសេមថ្វាយព្រះសသ?្သ?។រៀបចង្ហាន់ព្រះបូជាសំពះមើលព្រះឲ្យត្រង់ប្រាជ្ញប្រាប់ជាបែបសង្ខេបតម្រង់វេរភត្តថ្វាយសង្ឃត្រូវថ្វាយព្រះមុន។គឺជូនភោជនាមាតាបិតាបូជាតបគុណសឹមថ្វាយព្រះសង្ឃទ្រទ្រង់សីលបុណ្យព្រោះម្តាយមានគុណរកអ្វីស្មើគ្មាន។ត្រូវធ្វើបុណ្យខ្នើតម៉ឺឪស៊ីកើតកំពុងស្រេកឃ្លានលានម៉ែឪរស់នៅកូនត្រូវធ្វើទានបំបាត់ក្តីឃ្លានហៅធ្វើបុណ្យខ្នើត។ហៅបុណែខែភ្លឺកុំចាំគាត់ឈឺបរិភោគលែងកើតជូនគាត់កាលជាហៅបុណ្យខ្នើតគាត់បរិភោគកើតបានជាងរនោច។លុះបាត់ជីវិត ?បុណ្យខែងងឹតដូចថ្ងៃ១០រោចកូនចៅទាំងឡាយយកបាយឳ្យខ្មោចម៉ែឥតប្រយោជន៏ខ្មោចណាចេះស៊ីកត្តីកមសាចេញខ្យល់រងាត្រជាក់ពេញទីមិគិតរកភួយបាន១ឬ២ទាំងមិនសាមគ្គីរកពូកផូគាត់។ត្រូវរករបស់ជាស្នបទាន់រស់ដណ្តប់ជូនគាត់កុំចាំដាច់ខ្យល់ទើបខ្វល់គ្រប់មាត់រកស្នបរុំគាត់ដណ្តប់ឲ្យអុស។ឲ្យភ្លើងត្រេកអរទទួលអំណរមិនដឹងត្រូវខុសម្តេចមិនខ្វល់ខ្វាយជូនម្តាយកាលរស់ម្តេចចាំខ្យល់អស់ទើបធ្វើឧស្សា។កាលគាត់រស់នៅព្រឹកស្ងាចក្តួលក្តៅស្រេកឃ្លានអស្ចារ្យមិនគិតជួយគាត់ឲ្យអត់អាហារឳ្យតែធ្វើការចាំផ្ទះឲ្យគេ។ចំណីត្រីសាច់ចង់ស្ទើរប្រកាច់អត់ជូនគត់ទេដល់ឈឺផ្តេតៗ ។ម្ហេតៗទើបរេដេកជុះទើបគេជូននំចំណី។ទាំងជិតទាំងឆ្ងាយមូលមកសួរម្តាយទាំងប្រុសទាំងស្រីទុរេននំបុ័ងសម្រាំងថ្មីៗម្តាយលែងស្តីរឹងធ្គាមស្ងួតក។កូនហៅអឹម៉ែ!ម៉ែស្គាល់ខ្ញុំទេ?បានចំណីល្អម្តាយពោលខ្សាវៗគ្រាវឆ្លើយតថាអើឯងមក៏ម៉ែអរណាស់ណា។កាលម៉ែមិនឈឺមិនមានជំងឺនោះកូនរាល់គ្នាមិនអាណិតម៉ែលុះម៉ែជរាទើបកូនរាល់គ្នាមករុញបញ្ចូល។ឪម៉ែស្លាប់បាត់ទើបកូនប្រវាត់ប្រាប់ញាតិត្រកូលឃោសនាធនធានព្រៀងលានឲ្យចូលមកជុំប្រមូលធ្វើបុណ្យឳ្យខ្មោច។ខែផល្គុនចេត្រថ្ងៃក្តៅក្រឡែតធ្លាយទឹកហិនហោចម៉ែឪចាស់ៗក្តៅណាស់អាណោចមិនរែកទឹកស្រោចឪពុកម្តាយសោះ។មិនមានថ្នមថ្នាក់មិនដងទឹកដាក់ពាងដោយសង្រោះដល់ពេលគាត់ស្លាប់នោះស្រាប់តែស្មោះអប់ទឹកក្អមនោះហៅលើកចង្អាស់។ម៉ែឪនៅរស់មិននាំគ្នាទៅធ្វើការប្រវាស់ដាក់វេនក្រាយមុនតបគុណគាត់ចាស់ស្លាប់ហើយធ្វើណាស់ដណ្តើមគ្នាដុស។ដូចល្រោចគលៀ?ឈើងាកងឹកងេងើមិនដឹងត្រូវខុសទើបកូនវន្ទាស្មាលាទោសខុសម៉ែឪនៅរស់មិនដែលវន្ទា។កាលមានជីវិតនោះកូនគ្មានគិតម្តេចរួចវេរាម៉ែឪទូន្មានកូនគ្មានបូជាបំពេញសទ្ធាឲ្យម្តាយស្មាទាន។ស្តាប់ធម៌ទេសនាឲ្យម្តាយជ្រះថ្លារកសួគ៌និព្វានប្រើម្តាយធ្វើខ្ញុំនៅចាំចង្រានឲ្យទៅស្មាទានឲ្យឆាប់មកវិញ។មើលកូនយកចៅខែនេះកូននៅដកស្ទូងស្រែមិញម្តាយទៅរូតរះមកផ្ទះចំណេញម្តាយប្រាប់ទៅវិញអញស្តាប់លោកទេសន៏។កូនថាស្ទូងហើយស្តាប់ចុះម៉ែអើយ!ខែនេះកុំធ្វេសកណ្តាប់ក្រៀមហែងម៉ែឯងប្រហែលដើរស្តាប់លោកទេសន៏សំណាបចុកថ្នាល។១ខែ៤សីលគេថាម្តាយខ្ជិលពួកកូនត្រកាលទុកម្តាយគ្រានប្រើបម្រើធ្ងន់ស្រាលម្តាយខូចខួរក្បាលលែងស្គាល់ពុទ្ធដិកា។ស្លាប់ទៅជាឧសគេដុតឆេះសុសហើយគេនាំគ្នារើសធាតុដាក់ថោភ្នែកស្លោអនិច្ចាហៅញាតិកាហែធាតុទៅវត្ត។ឲ្យស្តាប់ធម៌ឳ្យធាតុត្រេកអរព្រោះលែងប្រើគាត់កាលម្តាយនៅរស់មិនឳ្យទៅវត្តដុតឆេះខ្មោចម៉ត់ទើបឳ្យទៅថ្កាន។ហេតុនេះអ្នកអើយ!កុំធ្វើប្រងើយប្រុសស្រីគ្រប់ប្រាណបម្រើមាតាបិតាកុំខានទើသ?សុខក្សេមក្សាន្តបានអាយុវែង។កុំគប្បីធ្វេសកុំឈ្លោះចចេសនឹងម៉ែឪឯងជាតិនេះជាតិក្រោយទុក្ខសោយមិនលែងព្រះពុទ្ធសំដែងច្បាស់ឥតសង្ស័យ។អវ៏ចិនរកទំរាំរួចទុក្ខយូរយារពេកក្រៃអាយុមួយកប្បគ្មានរាប់ខែថ្ងៃបើមាននិស្ស័ទើបរួចមកបាន។មកកើតជាប្រេតរួចទើបអណ្តើតកើតជាតិរច្ឆានលុះអស់វេរាទើបជាមនុស្សបានខ្វិនខ្វាក់ក៏មានគថ្លង់ឃ្លង់ស្រែង។ជាឆ្គួតច្រើនជាតិព្រោះទោសប្រមាថឪពុកម្តាយឯងមាក់ងាយដល់ព្រះក្នុងផ្ទះឥក្រែងទើបបានចំបែងរងទុក្ខច្នេះណា។ថ្លែងចប់ប៉ុណ្ណេះសូមបញ្ឈប់ស្លះសង្ខេបវាចាថ្លែងមកប៉ុន្មានសូមបានផលាដូចក្តីប្រាថ្នាដល់និញ្វនហោង។

កិរិយាចិញ្ជឹមជីវិតដោយកម្រ

បទព្រហ្មគឹត

សូមកើ្រនដល់បុរសស្រ្តីអាំងអស់គ្រប់ៗប្រាណ

តូចធំទាំងប៉ុន្មានត្រូវប្រដៅខ្លួនឳ្យហើយ។

កាលនៅលីវកម្លោះក្រមុំនោះអ្នកនាងអើយ

ប្រឹងក្រែងកុំកន្តើយកុំព្រងើយត្រូវឧស្សាហ៏។

កុំអាងថានៅក្មេងដើរតែលេងកាត់រកគ្នា

បៀប៉ោធួកញ្ជាសេពសុរាទឹកត្នោតជូរ។

ប្រព្រត្តអនាថាដើរចោលការគ្មានគិតគូ

ជល់មាន់លេងឡូតូដើរមើលរាំឬស្តាប់ចម្រៀង។

មានប្តីប្រពន្ធហើយកុំធ្វេសឡើយត្រូវផ្ទាត់ផ្ទៀង

គេហៅទៅរាំច្រៀងត្រូវប្រកែកកុំដើរលេង។

យើងដេកពីព្រលប់កណ្តាលយប់ក្រោកគិតក្រែង

ថែទាំទីកន្លែងផ្ទះសម្បែងប្រុប្រយ័ត្ន។

ធ្វើឳ្យប្រពន្ធកោតមនុស្សស្រីធោតចេះប្រណិប័តន៏

ជិតព្រឹកភ្ញាក់ឡើងចាត់ធ្វើរបររបស់ខ្លួន។

រក្សាទ្រព្យទុកដាក់ស្រូវមាសប្រាក់ត្រូវថែធួន

យើងតែងមានកូនស្ងួនកុំប្រហែសណាអ្នកអើយ!។

មានដ៏ជុំវិញផ្ទះដាំអ្វីខ្លះកមុំខានឡើយ

បន្លែបន្លុកហើយចេកអំពៅត្រាវដំឡួង។

ស្វាយខ្នុរល្មុតសេដាទៀបម្លូស្លាត្របែកដូង

បានគ្នាជាដំបូងតោងបណ្តុះមេគំនិត។

ដល់យើងមានកូនមកសត្វចូលេជ្រកផ្ញើជីវិត

យើងស្រូលក្នុងគំនិតស្រណុកគិតព្រោះប្រុងទသ?ក ?។

បើកើតកូនប៉ុន្មានវាចង់បានគ្រឿងគ្រប់មុខ

វាទារម្តាយឪពុកវារំអុកឬាពេជ្រមាស។

ទារហួសព្រែឡោឡាញ់ទារស៊ីឆ្ងាញ់ចំណីពាស

កូនស្រីទារពេជ្រមាសយើងមិនខានទិញឡានវា។

កូនប្រុសមួកស្បែកជើងខោរអាវឡើងភេទខុសគ្នា

យើងរាស្រ្តជាតិអ្នកជាមានទ្រព្យចែកឳ្យកូន។

ម៉ែឪមានមុខនោះកូនសង្រោះមិនសាបសូន្យ

បើយើងប្រដៅកូនកូនកោតខ្លាចអំណាចយើង។

កូនកើតតាំងពីតូចឃើញឪខូចភ្លាត់ដៃជើង

កាត់ពូជមកមិនថ្កើងព្រោះតែយើងធ្វើទុក?មក។

បើយើងមិនចេះលេងតាំងពីក្មេងចេះលៃលក

ខំធ្វើខំប្រឹងរកឥតទំនេរប្រឹងឧស្សាហ៏។

ដូចេពូជឬស្សីស្រុកដុះស្រណុកត្រង់ល្អជា

ខ្ពស់ស្អាតតាមៗគ្នាគេត្រូវការចង់ដាំណាស់។

បើពូជឬស្សីព្រៃដុះពេញចង្អៀតក្រាស់

បន្លាណែនណាន់ណាស់ថ្ពក់ទាញគ្នាវៀចតាមពូជ។

បានត្រង់ចុងបំផុតគល់មិនពត់កាត់កាចខូច

កើតកូនមកកាត់ដូចខឹងនឹងកូនស្តីមិនស្តាប់។

មិនកាត់ពីណាទេកាត់ពីមេបាវាស្រាប់

ព្រះអង្គទេសនាប្រាប់ឲ្យប្រដဟ?ខ្ក?ួនបានសិន។

កុំធ្វើឬកកិរិយាខុសមាត្រាគិតឳ្យឆ្អិន

រៀបចំខ្លួនឳ្យបិុនទើបបង្កាត់ទៅជាកូន។

ទើបពេញជាបិតាប្រសើរជាពុំសាបសូន្យ

កាត់បានមកជាកូនសឹងខ្ពង់ស្ពស់ដូចគេស្ទួយ។

ពួកពាលមានច្រើនណាស់ទាំងក្មេងចាស់នាំគេព្រួយ

ព្រឹកឡើងនៅរងួយផឹករងោកដោយទៀមស្រា។

ជនខ្លះហលីវកម្លោះដើរម៉េះម៉ោះសេពសុរា

ជនខ្លះចាស់សំរសានៅឡូឡាទ្រេតតាមផ្លូវ។

មានកូនចៅសន្ធឹកមិនប្រែឬកឲ្យត្រឹមត្រូវ

ធ្វើស្រែរាល់រដូក? ?គ្មានសល់ស្រូវស៊ីដល់ខួប។

ព្រោះធ្វើសោះតែខានគ្មានចង់បានមករួមរួប

រវល់កាត់ទៅជួបរកពួកម៉ាកពាលអសោច៏។

ផ្ទះលេចគ្មានជញ្ជាំងកន្ទេលបាំងក្រហិនហោច

ច្រើនដើរឥតប្រយោជន៏មិនខ្មាសគេអ្នកក្នុងស្រុក។

មាន់រងាវគេភ្ញាក់វឹងឯងនៅប្រឹងដេកស្រមុក

គេភ្ជួរស្រែអែអុកអស់ទាំងស្រុកមាត់អឺងកង។

ឯងដេកទម្រន់ណាស់ប្រពន្ធដាស់ចង់ធាក់ផង

ធ្វើការចាំហែហងច្រើនលែនលនដេកផ្លុំខ្លុយ។

ទំនេរខ្លួនពេកណាស់អាចម៏គោក្រាស់នៅបែកស្អុយ

ខែប្រាំងដើរគោកហុយមិនលើកភ្លឺឳ្យជាប់ទឹក។

មកពីលេងផ្ទះគេហួសទៅរេរកស្រាផឹក

នេះពួកជនប្រមឹកមកពីផឹកជេធោឡោ។

កូនស្រីក្រមុំគ្រាន់គ្មានស្លៀកវ័ណ្ឌខ្លួនធំប៉ោ

កូនប្រុសគ្មានអាវខោឪពុកគិតតែកើបស្រូវ។

ទៅសងបំណុលស្រានៃអាត្មារាល់រដូវ

ឡូឡាមាត់ញាំញូវគ្រាន់តែឪគាត់បំផ្លាញ។

ម៉ែឪគេជិតខាងមានសំណាងសាងបង្ហាញ

ដៃជើងគេមិនក្រាញមិនស្មុកស្មាញទាំងតូចធំ។

ម៉ែឪឯងក?៉ាងក?្នឹងកុំរំពឹងបានរៀបចំ

បើកូនវាប្រឹងខំវាហ៊ានដាលមារយាទឪ។

ថាដើរតែផឹកស្រាមកឡូឡានេះមិនត្រូវ

ស្រវឹងហើយស្ងៀមនៅក្រមកពីឪមកដល់ខ្ញុំ។

ម៉ែឪបែបយ៉ាងហ្នឹងកុំរំពឹងថាគុណធំ

គុណតូចប៉ុនដីដុំព្រោះគ្មានធម៌សង្រ្គោះកូន។

ហេតុនេះស្តាប់ឳ្យជាក់ត្រូវតែភ្ញាក់ប្រឹងល្អុះល្អួន

ប្រដៅខ្លួនមុនកូនឲ្យបានបថជាមូលដ្ឋាន។

ប្រឹងកែមារយាទៀតដែលចោលម្សៀតទាំងប៉ុន្មាន

ទើបពូជយើងថ្កើងថ្កានកូនចៅខသ?នស្តីថាឲ្យ។

ម្យ៉ាងទៀតពួកស្រីៗដែលមានប្តីកុំបណ្តោយ

ស្រីខ្លះមារយាទធ្លោយផ្អែកជីវិតតែលើប្តី។

ប្តីទៅស្រែបាត់សូន្យដេកឳបកូនក្រចុះដី

ច្រមុះយកដៃឈ្លីហាមាត់ស្ងាបមួយចំអាម។

ថ្ងៃរះទើបក្រោកឡើងធ្វើសើងមើងភ្នែករហាម

ពត់ខ្លួនងាកង៉េមង៉ាមមិនទាំងលុបមុខក្រញុះ។

អង្គុយមាត់ជណ្តើរស្ងាបបណ្តើរអូសគូថចុះ

គំនិតមិនមានដុះតែមាត់បិុនជេរឈ្លោះណាស់។

បើស៊ីមើលមិនទាន់មាត់រន្ថាသ?់ញាប់រហ័ស

វោហារក៏បិុនណាស់តែបិុនខាងបន្ទោសប្តី។

បើមានគេប្រជុំឬជំនុំពីរឿងអ្វី

អង្ករចោលនៅដីឈរស្តាប់គេមាន់ស៊ីអស់។

បើបុកអង្ករស្រូវខ្ចាយចេញទៅខូចរបស់

ឥតស្តាយឥតខ្លាចអស់ឈូសដីលុបខ្លាចគេទាន់។

របស់ប្តីរកបានទាំងប៉ុន្មានអររួសរាន់

ដល់ដៃស្ទើរមិនទាន់ព្រោះជំពាក់ជឿគេស៊ី។

បែបនេះមិនមែនស្រីចាស់លោកស្រិហៅថាញី

រកបានមិនគ្រាន់ស៊ីគ្មានសន្សំបង្ការចាស់។

ពីក្មេងកម្លាំងក?ានឃើញរកបានចាយធំណាស់

ចាំមើលដល់ខ្លួនចាស់ថយកម្លាំងអាងអ្នកណា?

ដែលខ្ញុំក្រើនរំលឹកព្រោះខ្ញុំនឹកជាតិខេមរា

ចង់ឳ្យបានថ្លៃថ្លានិដ្ឋិតាប៉ុណ្ណោះហោង។

ពុទ្ធប្រវតិ្ត

ទមត្តរកទត្តយស្ស

សូមនមស្ការចំពោះព្រះរតនត្រ័យ

ហើយសូមថ្លែងរឿងពុទ្ធវប្រវត្តិជាពាក្យ

កាព្យសង្ខេបដូចតទៅនេះ

បទពាក្យ៧

កាលព្រះសិទ្ធត្ថថ្លៃប្រសើរទ្រង់ព្រះដំណើរចាក

ក្រុងក្រៃដើម?បីបព្វជ្ជានាព្រឹក្សព្រៃដោយលះព្រះទ័យ

ឥតសាវ៉ា។ព្រះនាងពិម្ពាភ្ងាចាកផ្ទំមិនឃើញបរម

ភស្តាទ្រង់ព្រះកន្សែងសោយសោកាដោយព្រះវាចា

ទំនួញថ្លែង។ថាឳ!ភស្តាពិម្ពាអើយម្តេចឡើយ

និរាសចាកកន្លែងឲខ្ញុំកំព្រានៅម្នាក់ឯងកណ្តែង

និងកូនសូន្យអាល័យ។ម្តេចទ្រង់មិនស្តាយបុត្រពន្លក

ដែលទើបកើតមកបានមួយថ្ងៃមិនសមបើលះព្រះ

ហឬទ័ដាច់ឥតអាល័យអ្វីម្ល៉េះណា។ឳះឳ!រាហុល

កូនប្រិមប្រិយអ្នកទើបកើតថ្មីរូបល្អថ្លាគួរឲ្យអ្នកផង

កើតស្នេហាមិនសមបើបាមិនស្គាល់ឪ។

បព្វជ្ជាបរិច្ឆេទ

កាលព្រះមហាសត្វមានឬទ្ធីទ្រង់គង់ពាជីស្តេច

ចេញទៅចាកព្រះនគរកាន់ព្រៃជ្រៅដោយនូវឆន្ទះ

គម្រប់បី។ទ្រង់ហោះរំលងព្រះរាជវាំងទោះមារមក

រាំងយ៉ាងណាក្តីក៏ឃាត់មិនឈ្នះព្រះចក្រីដោយបុណ្យបារមី

បុព្វជាតិ។ព្រះពោធិសត្វកាត់ស្រុកទៅដល់ទីព្រៃជ្រៅហើយ

ខ្មីឃ្មាតទ្រង់ចុះចាកសេះយាងគរគាតនរនាទឈប់នៅក្បែរ

នទី។មាននាមហៅថាអនោមាព្រះចមភារាទ្រង់ឃ្មាតខ្មី

កត់ព្រះកេសាដោយសេរីដើម្បីទ្រទ្រង់ភេទបព្វជ្ជា។ហើយ

ទ្រង់ត្រាស់ហៅនាយឆន្ទះដែលតាមគារវះទ្រង់ផ្តាំថានែឆន្ទះ

ចូលទៅទូលបិតាថាយើងសុខាឥតទុក្ខឡើយ។

ទុក្ករកិរិយាបរិច្ឆេទ

កាលព្រះមហោសត្វជាមកុដខ្ពស់ផុតត្រៃលោក

ទ្រង់ផ្នួសហើយទ្រង់ព្យាយាមតឹងឥតធូរឡើយតម្រង់

ទៅត្រើយព្រះញាណធំ។ទ្រង់គង់ក្រោមម្លប់រាំងសាខា

ក្នុងព្រៃព្រឹកក្សាស្ងាត់ទូរគមន៏គងឮផ្ទាល់ដីថ្មចន្លោះភ្នំហៅ

ខំធ្វើទុក្ករកិរិយា។ទ្រង់ដាក់ធុរះប្រដៅចិត្តដោយទ្រង់

ប្រព្រឹត្តនូវក្រិត្យាពែនខ្នាស់ព្រះបាទខ្វែងលើគ្នាប្រាប់ថា

ជើងឯង៧ថ្ងៃ។ចុករោយស្រពន់តែជើងចុះចិត្តនៅ

ក្នុងនោះកុំសង្ស័យធ្វើកម្មដ្ឋានឲ្យកើតញេយ្យញាណដ៏ប្រ

ពៃណាចិត្តអើយ!។ចំណែកដៃឯងតម្រួតគ្នាទោះ

ខ្យល់រអាធ្វើព្រងើយ៧ថ្ងៃនេះមិនក្រោកឡើយភ្នែក

អើយកុំងុយយើងមិនដេក។ពោះសាតចូរអ្នកទ្រាំកុំ

ឃ្លានដែលធ្លាប់តែមានធ្លាប់តែត្រេកកាយឯងអង្គុយ

កុំញ័រពេកទោះឃ្លានទោះស្រេកយើងមិនក្រោក។

លុះដល់កម្រប់៧ថ្ងៃមិនឃើញធម៌ថ្លែងទ្រង់ស្វែងរក

ផ្លាស់កន្លែងទៀតខំលៃលកទ្រង់ចូលទៅជ្រកម្លប់ដទៃ។

ទ្រង់ទូន្មានចិត្តឲ្យឧស្សាហ៏ចំរើនមេត្តាជាប្រក្រតីថាចិត្ត

ឯងអត់កុំខ្ជិលអ្វីយើងខ្ពើមភពបីណាចិត្តណា។កាល

មុនយើងមកយើងឃើញខ្លួនទេវទូតទាំងបួននៅព្រឹក្សា

និមត្តិរូបចាស់រូបឈឺផ្សារូបស្លាប់រអាកើតទុក្ខភ័យ។

លុះឃើញបព្វជិតភេទអ្នកបួសចិត្តយល់ថាហួសពីភព

ត្រៃមានតែភេទនេះទើបប្រពៃផុតភ័យគឺកើតចាស់ឈឺ

ស្លាប់។ព្រោះគ្មានជំពាក់នឹងទ្រព្យធន។គ្មានកូនប្រ

ពន្ធញាតិបងចាប់ស្វែងរកនិពា្វនស្រុកគ្មានស្លាប់ចូរចិត្ត

អ្នកស្តាប់យើងទូន្មាន។បេះបូតស្លឹកឈើសោយសិន

ទៅសុខចិត្តតែនៅទ្រាំអត់ឃ្លានយើងខំប្តូរយកព្រះនិពា្វន

សុខធំលែងមានភ័យទៀតណា។អស្ចារ្យកាលព្រះ

ពោធិសត្វមហាបុរសរតន៍ទ្រង់ឧស្សាហ៍ព្រះអង្គ

ឥតផ្ទំលក់ពេលណាក្រយាគ្មានសោយយួរឆ្នាំខែ។

ស្គាំងស្គមទ្រេមទ្រមឃើញស្បែកឆ្អឹងសរសៃរគឹងសាច់

ខ្មៅអែហាលថ្ងៃភ្លៀងខ្យល់យួរឆ្នាំខែលុះតែប្រាំមួយឆ្នាំ

មកដល់។ហើយព្រះមហាសត្វទង់ជ្រាបថាទុក្ករកិរិយា

មិនមានផលជ្រាបស្រេចសម្តេចព្រះទសពលត្រឡប់

ខ្វាយខ្វល់សោយក្រយា។កំណាត់មួយថ្ងៃឆាន់ម្តងចុះ

កុំឲ្យតឹងពោះអប្បប្រាជ្ញាពេលល្ងាចកុំឆាន់ស្រាលឧរា

ស្វែងរកបញ្ញាពោធិញ្ញាណ។

ថ្លែងមកចោះៗផ្លោះសេចក្តីដើម្បីទៅមុខទុកនិនទាន

កាលទ្រង់បានត្រាស់ច្បាស់ព្រះញាណនិទានពីនាងសុជា

តា។ពេលមុនបានបន់អារក្សជ្រៃដោយន័យធ្លាប់ជឿ

ជំនឿថាអារក្សដើមជ្រៃជាទេវតានាងបន់ប្រាថ្នាហេតុ

៣យ៉ាង :

ហេតុទី១ថាបើត្រូវមានប្តីចិត្ត

អន្យនិរ្ថិយណសំណាងប្រុសចិត្តអាក្រក់កុំជិតខាង

សូមលោកជួយនាខ្ញុំឲ្យផុត។សូមឲ្យប្តីនោះលុះ

ដោយម៌មានចិត្តស្មោះសរបរិសុទ្ធ

ហេតុទី២ថាសូមឲ្យបានបុត្រដោយពិតចំហុត

កូនប្រុសមុន។

ហេតុទី៣សូមជួបតែអ្នកប្រាជ្ញជាអ្នកអង់អាច

ស្គាល់ទោសគុណបើបានដូចចិត្តថ្វាយទានមុនយកមក

សងគុណសាបំណន់។

នាងសុជាតាបន់ទៅហើយមិនបានយួរឡើយ

នាងស្រីតនបានប្តីចិត្តល្អដូចនាងបន់បានកូនទាន់

ហន់ប្រុសមុនផង។នាងជឿទេវតារក្សាជ្រៃនាង

ខំកែខៃពេកកន្លងធ្វើធុនបាយយាសល្អឥតហ្មងប៉ុន

ប៉ងព្រឹកឡើងទូលទៅថ្វាយ។លាការបែបបន់បំណន់

នាងដើម្បីភ័ស្តុតាចិត្តស្រស់ស្រាយដោយបាន

សម្រេចផលទាំឡាយដែលខ្លួនខ្វល់ខ្វាយពីមុនហោង។

ព្រឹកនោះគាប់ជួនជាព្រះអង្គមកគង់ក្រោមដើមជ្រៃ

នោះផងដោយទ្រង់វិតក្កនឹកបំណងប៉ុនប៉ងជាព្រះ

ពុទ្ធពន្លក។ពេលនោះសុជាតាប្រិមប្រិយប្រើនាង

ទាសីឲ្យកាន់យកអំបោសទៅបោសជ្រៃលៃលករួចមក

ទើបទៅលាបំណន់។ទាសីស្រីនាងក៏ចូលទៅ

ឃើញព្រះគង់នៅនាងភ័យស្លន់ត្រឡប់ជំរាបថាយើង

បន់ឥឡូវយើងទាន់ទេវតាហើយ។ទេវតាអង្គុយ

នៅគល់ជ្រៃខ្ញុំឃើញខ្ញុំភ័យខ្លាំងពុំស្បើយទេវតា

អង្គុយធ្វើព្រងើយម្ចាសើអើយប្រាកដឥតក្លែងក្លាយ។

នាងសុជាតាស្តាប់ទាសីត្រេកអរប្រិមប្រិយហួស

និយាយទើបនាំទាសីទូលដង្វាយបាយយាស

ទៅថ្វាយលាបំណន់។ដល់ហើយនាងចូលដោយ

សង្វាតក្រាបទៀបព្រះបាទថ្វាយអភិវន្ទន៍ទូលថាខ្ញុំ

សូមលាបំណន់ដែលបន់ពីមុនណាម្ចាស់ថ្លៃ។

ព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់ថាអាត្មាមិនមែនទេវតាអារក្សជ្រៃ

ជាមនុស្សអ្នកនៅក្នុងព្រៃរត់ភ័យខ្លាចកើតចាស់ឈឺ

ស្លាប់។រកធម៌ត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធឆ្លងសង្សារ

វដ្តឲ្យផុតឆាប់សំដែងធម៌ទេសនាឲ្យសត្វស្តាប់ថ្លែង

ប្រាប់ទោសគុណអ្នករាល់គ្នា។បើនាងចង់ថ្វាយដល់

អាត្មាចូលតាំងសច្ចាដោយសទ្ធាកុំជឿអារក្សខ្មោច

អ្នកតាថាបន់ប្រាថ្នាបានដូចចិត្ត។បារមីដែលនាង

សាងច្រើនជាតិផលនោះមិនឃ្លាតខុសគំនិតនិស្ស័យ

មានហើយចូលមកជិតប្រគេនជីវិតតថាគត។

មធុបាយាសដែលនាងថ្វាយដោះស្រាយអំពីបំណន់

ផុត។សទ្ធាជ្រះថ្លាដោយមុះមុតព្រះពុទ្ធទ្រង់ឆាន់

បានត្រាស់ឆាប់។នាងបង្គំលាកាត់សំដៅឆ្ពោះទៅ

គ្រឹះឋានយ៉ាងប្រញាប់ដើម្បីសំដែងរឿងរ៉ាវប្រាប់ស្វាមី

ឲ្យឆាប់បានដឹងន័យ។ព្រះអង្គឆាន់ហើយកាន់ភាជន៍

ទៅដល់ស្ទឹងទឹកជ្រៅហូរលឿនក្រៃឈ្មោះនេរញ្ជរា

ថ្លាប្រពៃព្រះអង្គលើកដៃផ្សងសច្ចា។ថាបើបាន

ត្រាស់ក្នុងថ្ងៃហ្នឹងភាជន៍អណ្តែតវឹងច្រាសឳទកាបើ

មិនបានត្រាស់ឲ្យជលសាទាញភាជន៍សុវណ្ណ

បណ្តោយទឹក។ព្រះអង្គដាក់ភាជន៍ទៅក្នុងស្ទឹង

ភាជន៍អណ្តែតវឹងោឮសន្ទឹងកឆាំងៗលឿនណាស់

ទៅច្រាសទឹកព្រះអង្គទ្រង់នឹកថាត្រាស់ឆាប់ៗ។

ទ្រង់ស្តេចនិមន្តមកតាមផ្លូវមានព្រាហ្មណ៍ថ្វាយស្បូវ

៨ក្តាប់ស្បូវនេះយកទៅទ្រង់មានភ័ព្វទ្រង់គង់បាន

ជាប់ផុសបល្ល័ង្ក។ព្រះអង្គទទួលស្បូវពីព្រហ្មណ៍

ទៅភ្លាមទ្រង់ឈរទ្រឹងសំកាំងក្រោមពោធិព្រឹក្សទ្រង់

នឹកតាំងខាងត្បូងផ្អៀងខ្លាំងដីមិនរាប។យកស្បួវ

ទៅក្រាលពីខាងលិច។ដីផ្អៀងបន្តិចមិនស្មើភាព

ទៅក្រាលខាងជើងក៏មិនរាបឃើញភាពមិនស្មើមិន

ស្អាតបាត។ទ្រង់ក្រាលពីខាងទិសបូព៌ាទើបទ្រង់

ឃើញថាគ្មានគ្រោតគ្រាតផែនដីស្មើធេងស្មៅផ្កាព្រាត

មានដីសស្អាតទើបគង់ផ្គត់។គឹទិសខាងកើតទ្រង់បែរ

មុខទិស៣លើកទុកចោលចេញផុតអ្នកប្រាជ្ញ

សំដែងថាព្រះពុទ្ធបានត្រាស់ចំហុតតែងបែរភក្រ្ត។

ទៅបូព៌ាទិសជាទៀងទាត់ឯព្រះមហាសត្វដ៏ឯកអគ្គ

ជាម្ចាស់នៃយើងក៏ទ្រង់ស្ម័គ្របែរភក្រ្តទៅកើតហើយ

សច្ចា។ថាយើងអង្គុយនៅទីនេះឈប់ស្លេះលះ

លែងរើកាយាទោះបីឈាមសាច់ស្ងួតម្តេចម្តាអាត្មា

ក៏ស៊ូលែងក្រោកឡើង។សច្ចារួចហើយបែរភក្រ្តាឆ្ពោះ

បូព៌ាទិសាយ៉ាងថ្កុំថ្កើងស្រាប់តែបល័្លង្កពេជ្រផុសឡើង

ភ្លឺច្រាសរុងរឿងពេញទាំងព្រៃ។ជ្រាបច្បាស់ថាអញ

មានរំពឹងនឹងបានត្រាសដឹងអស់ទុក្ខភ័យអញលែង

ទៅកើតភពដទៃព្រោះហេតុបានញេយ្យធម៌ពិត។

គិតស្រេចស្តេចឡើងគង់បល្ល័ង្កពែនភ្នែនហើយតាំងប្រឹង

ប្រព្រឹត្តទ្រង់ដកដង្ហើមហើយទ្រង់គិតអានាប្រាណ

ពិតតួកម្មដ្ឋាន។ទ្រង់ស្គាល់ខ្យល់តូចនឹងខ្យល់ធំ

ចេញចូលប្រជុំពេញតែប្រាណទ្រង់ធ្វើអារម្មណ៍ឲ្យ

សម្រាន្តមិនយូរប៉ុន្មានទ្រង់បានត្រាស់។ទ្រង់តាំង

បញ្ចេញពណ៌រស្មីឆព្វណ្ណរង្សភ្លឺចែងច្បាស់ស្រាប់តែ

កូនមារ៣ល្អណាស់ចង់ព្រះជាម្ចាស់ដោយនិមិត។

រាគីរាគាអារតីកូនមារទាំង៣ចូលមកជិតព្រះ

អង្គទ្រង់ឃើញដោយនិមិតមិនមែនរូបគឺឧគ្គហះ។

រាគីគឺភ្លើងរាគះទេជាមេកិលេសគឺអាសវះវាទាញ

អារម្មណ៍ទៅទម្លាក់ទ្រង់បានឃើញជាក់តាមដំណើរ។

វិបស្សនូបក្កិលេសទ្រង់ឃើញច្បាស់ចែសមិនប្រសើរ

ឃើញដូចពិម្ពាស្រស់ប្រសើរមកធ្វើដំណើរការមិនសម

។ឃើញដូចជាទ្រង់មិនទាន់បួសចិត្តចេញទៅហួស

ឥដ្ឋារម្មណ៍ឃើញដូចជាទ្រង់បានអភិរម្យនូវរូបា

រម្មណ៍នាំហ្មងសៅ។ចោលរូបទទេកណ្តាលព្រៃ

ទ្រង់ភ្ញាក់ព្រះទ័យដូចភ្លើងក្តៅថាហើយរាគីអញធ្លាក់

ទៅឥឡួវមកលេងអញទៀតហើយ។អនិច្ចាប្រែ

ថាមិនទៀងទេបានជាអញឈត់តោះតើយបើទៀង

អញនៅក្នុងវាំហើយ។តួជាតិនេះហើយជាភ្លើងមួយ។

ជរាព្យាធិជាមេស្លាប់ចិត្តឯងមិនស្តាប់ចេះតែព្រួយ

អនិច្ចាធម៌លក្ខណះមួយមកជួយផ្តន្ទារាគីចេញ។

ព្រះអង្គទ្រង់តាំងបណិធានធំចង់ខ្ជាប់អារម្មណ៍ខំបំ

ពេញវាយន៍វរណះច្រានបណ្តេញចិត្តត្រង់រលេញ

អរិយសច្ចា។វឹលចូលមកកាន់វឹវស្សនាធ្វើឈាន

កាប់ឆ្ការាគីផ្តាច់ឧគ្គហនិមិត្តឃើញសម្រេចឃើញឈឺ

ប្រកាច់ចាស់ខ្នងកោង។ជរាដោះយារដើរចេញទៅ

សក់ឥតខ្មៅស្កូវសំពោងអនិច្ចលក្ខណ៍មកជួយយោង

នេះសុទ្ធតែគ្រោងវិបស្សនា។ទ្រង់ខំព្យាយាមតទៅ

ដល់រាប់ខ្យល់បស្សាសវាតាស្រាប់តែកូនមារ១

ឈ្មោះថានាងស្រីរាគាចូលមកទៀត។ព្រោះ

ហេតុអារម្មណ៍វានាំទៅនិមិត្តសំដៅទោសបៀនបៀត

រាគាកិលេសសមកជ្រែកច្រៀតឲ្យឈ្លៀតនកទោនគរា

។រាគាកិលេសវាមកតាមគឺវត្ថុកាមដោយគណនា

កិលេលកាមមានទ្រព្យារបស់រាគាគ្មានវិញ្ញាណ។

គឺស្វេតច្ឆ័ត្រអលង្ការកុណ្ឌលសង្វារទាំងប៉ុន្មាននិមិត្ត

ឃើញទ្រង់ពាក់ថ្កើងថ្កាននៅលើទីស្ថានទែនបន្ទំ។

រាគាវាទាញអូសគំនិតវាបាំងវាបិទខូចអារម្មណ៍ពីព្រោះ

ចិត្តធ្លាប់ត្រាំក្នុងជ្រាំបានជាវានាំសំដៅ។រាគាកិលេស

ច្រានគំនិតឧគ្គហនិមិត្តឃើញក្រឡៅមេនំមេនាងស្រស់

ស្រងៅរាគាមកហៅទៅក្រសាល។ស្រីស្នំក្រមុំព្រហ្ម

ចារីមានភ្លេងតន្រ្តីត្រេកត្រអាលរាគាគឺតួចិត្តស្រើប

ស្រាលកណ្តាលព្រះទ័យជិត១ម៉ោង។ស្រាប់តែ

ប្រែខ្វាកចាកសប្បាយព្រះទ័យនឿយណាយពោះប្រ

ហោងទ្រង់ក្តៅក្នុងចិត្តប្រិតវាយផ្លោងព្រះអង្គខំយោង

ទុក្ខតា។ទុក្ខជាទុក្ខពិតប្រាកដបានជាអញរត់ត្រាច់

យាត្រាព្រោះខ្លាចទុក្ខខ្លាំងណាចិត្តណាថាយើរាគាចោរ

អប្រិយ។អញមកបានត្រាស់លើបល្ល័ង្ករាគាមក

បាំងអញធ្វើអ្វីហងទៅវិញចុះកាឡកណ្ណីអញមិនធ្វើ

ហងទៀតទេ។ព្រះអង្គក៏ខំប្រឹងករិកម្មភ្ជាប់ចង

អារម្មណ៍មិនឲ្យរេឃើញតែទុក្ខំឥតសុខទេលុះតែ

និមិត្តឃើញរាគា។ឃើញដូចពួកល្ខោននឹងស្រីស្នំ

កំពុងតែរាំចាស់ជរាធ្មេញបាក់ខ្នងកោងទ្រមគ្រាំគ្រា

គ្រប់រូបរាល់គ្នាមិនគួរត្រេក។កូនមារមួយទៀតឈ្មោះ

អារតីគំរប់ជាបីគ្រឿងដម្រេកនិមិត្តឃើញទ្រង់កំពុង

ត្រេកសប្បាយជ្រុលពេកញ័រឥន្រ្ទិយ។អកុលសល

ធម៌ដ៏អាក្រក់តែងតាមមកឆក់រកភពបីនេះឯងជាតួ

អារតីនិមិត្តទាំងបីជាកូនមារ។អញស្គាល់ក្បាល

ហើយមេចង្រៃអញយុកធម៌ត្រៃលក្ខណាអនិច្ចំទុក្ខំ

អនត្តាធម៌បីនេះណាផ្ទាញ់មេបី។ជាធម៌អាក្រក់

ខ្លាំងមហិមារាគីរាគាអារតីវិនាសសាបសូន្យគ្មាន

សល់អ្វីដែលព្រះជិតស្រីយកបញ្ញា។គឺឃើញ

ដោយញាណឈានចំពោះធម៌ខន្តីនោះដ៏ថ្លៃថ្លាមិន

មែនកូនមារមកពីណាគឺទ្រង់កាប់ឆ្កាតណ្ហាត្រៃ។

គឺចិត្តហើយនឹងចេតសិកប្រាជ្ញលោកឧប្បត្តិកជាឧប

មេយ្យធម៌អភិធម្មជ្រាលជ្រៅក្រៃកែខៃនិទានឲ្យស្រួល

ស្តាប់។នេះក្រុមធម៌ក្រធ្វើកើតណាស់បើយើងចង់

ច្បាស់ត្រូវមើលច្បាប់សន្សមបារមីព្យាយាមត្រាប់

ត្រូវខំរៀនច្បាប់កុំប្រលែង។រៀនសូត្រឲ្យចាំចេះមុត

មាំដឹកនាំចិត្តយើងមិនឲ្យធ្វេសឲ្យបានជាមនុស្សល្អ

វិសេសឃ្លាតចាកកិលេសផុតអបាយ

មារវិជ័យបរិច្ឆទ

បទព្រហ្មគីត

កាលព្រះសាស្តាចារ្យផ្ជាញ់កូនមារចាញ់អន្តរាយ

វិនាសប្រាសខ្ចាត់ខ្ចាយរត់ទៅឆ្ងាយដោយញាណញេយ្យ

ស្រាប់តែមារលើកពលចូលមកដល់ជាច្រើនក្រៃ

រសៀលពេលល្ងាចថ្ងៃជិះដំរីមេខឡា។

ព្រះអង្គឃើញដោយឈានគឺកម្មដ្ឋានវិបស្សនា

និមិត្តពីរមាត្រាបដិភាគឧគ្គហ:។

លោភ:ជាដំរីមារអប្រិយគឺទោស

ចិត្តខឹងជាតួយក្យមកសត្រូវនឹងឈាន៥។

មោហ:គឺមារាមកពាធាបីតំ៥

បែកដៃច្រើនឆ្វេងស្តាំគឺកោធ:ខឹងនឹងរោគ។

រោយខ្នងរោយចងេ្កះណែនស្ទើរប្រេះក្នុងកាយលោក

ស្តឹកជើងបែកញើសជោកដាលកញ្ជ្រោក្នុងព្រះអង្គ។

ធ្វើឈានបហាន: ធម៌តប:ទាញងតម្រង់

ធ្វើចិត្តឲ្យស្លូតត្រង់កងពលមារជាង១០០០។

៥០០កិលេសសុទ្ធព្រះសម្ពុទ្ធចាប់ជិះជាន់

ព្រះអង្គទ្រង់គិតទាន់រួមតណ្ហា១០៨។

ព្រមទាំឧបាទានទ្រង់វាយច្រានដោយបារមី

អកុសលធម៌ជិតស្រីវាយបណ្តេញអស់តែម្តង។

អកុសលធម៌លាមកវាមកថ្ពក់រកចំណង

ព្រះអង្គចាប់មកក្រងធម៌ជាកងដាក់ដោយខ្លួន។

អរិយសច្ចព្រហ្មវិហារចែកប្រការមានបួនៗ

អាសវ:អន្លង់៤វាជ្រមុចអរិយសច្ច។

អគតិ៤នោះវាវារួមសាមគ្គាឳឃ:កាច់

ទាញព្រហ្មវិហារដាច់ទម្លាក់ទៅអបាយ៤។

បួនៗគ្រប់៣ដង១២ផងឲ្យខ្ជាប់ខ្លួន

អរិយសច្ច៤ព្រហ្មវិហារជា៨។

ចិត្តល្អមានតិចទេអាក្រក់តែដេរដាលដី

រួមធម៌បាបពេញទី១៥ទៀតចង្អៀតពេញ។

ខន្ធ៥នឹងកាមគុណគេកើតមុនមិនព្រមចេញ

នីវរណ:៥ព្រួតវេញវាយបណ្តេញបីតិ៥។

មិនឈ្នះតួអង្គឈានទ្រង់ក្លាយហានប្រឹងបិកម្ម

ស្រាប់តែវាទៅនាំធម៌៦ចូលមកទៀត។

កិលេសនឹងតណ្ហា៣ដូចគ្នាមកបៀនបៀត

ប្រាំមួយក្រុមមកទៀតមកបំផ្លាញ់ត្រៃលក្ខណ៍បី។

ព្រះអង្គទ្រង់ខំច្បាំងដោយសច្ចំនឹងខន្តី

លើកយកធម៌ទាំងបីសីសសមាធិបញ្ញា។

ទ្រង់គង់លើបល្ល័ង្កទ្រង់ខំតាំងអានាបា…..

ឃើញមារមកតវ៉ាយកបល្ល័ង្ករូបព្រះពុទ្ធ។

កន្លងមារធ្លាក់នៅពេលមារទៅមារតយុទ្ធ

កិលេសវាខ្លាចផុតស្តាយរូបកាយរបស់វា។

វាសួរថាសិទ្ធត្ថដេញគចាត់យើងទៅណា?

ព្រះអង្គយកហត្ថាចុចផែនដីជាកសិណ។

មារនៅក្នុងដីហ្នឹងបើដឹងរសសំឡេងក្លិន

ឃើញរូបដីមិនជិតដីត្រូវកាសេពនូវកាម។

បើដ៏ចេះខឹងអរដូចអ្នកចរវាយប្រាបប្រាម

បើដីសើចយំតាមមារឯងនៅក្នុងដីទៅ។

ចំណែកតថាគតបានរំលត់គ្មានសល់នៅ

រូបរស់ក៏មិនត្រូវក្លិនសម្ផស្សសំឡេងឡើយ។

សច្ចំនឹងខន្តីជាបារមីបានដលើត្រើយ

ព្រះអង្គទ្រង់កន្តើយទ្រង់ព្រះនាមអរហំ។

ឆ្ងាយចាកសឹកសត្រូវកិលេសទៅលែងជាខ្មាំង

តួធម៌អរហំផុតកណ្តាលព្រះឧរា។

គឺឆព្វណ្ណរង្សីដូចស្រ្តីស្រស់ពុំងា

បូរាណឲ្យឈ្មោះថានាងគង្ហីងព្រះធរណី។

ច្បូតសក់ឲ្យចេញទឹកជន់សន្ធឹកជាជលធី

សឹងមាននៅក្នុងទីបរមត្ថលោកសំដែង។

គឺច្បូតទឹកព្រះទ័យជ្រាបញាណញេយ្យដោយអង្គឯង

ផ្សាយចិត្តគ្រប់កន្លែងក្នុងត្រៃលោកកើតវិជ្ជា។

ប្រកាសពេញអក្ខរ:តាមមគធ:ជាភាសា

ដែលយើងរៀនរាល់គ្នាគឺអនេកជាតិនោះ។

រាប់រៀបជាតិកំណើតស្លាប់ហើយកើតគ្មានចន្លោះ

សព្វដីសព្វកៀនកោះទីកប់ខ្មោចរៀងរាល់ខ្លួន។

ទឹកលិចពិតចំហុតសីលបរិសុទ្ធយ៉ាងមាំមួន

ទឹកសីលហូរសំនួនលិចពលមារគឺកិលេស។

ក្រពើធ្លាមមករផ្អើលឈូរឆរកុំប្រហែល

បីតំកើតភ្លឺចែសគឹសោតាសកទា។

អនាគាមគ្គផលដេញតាមដល់អភិញ្ញា

អរហត្គដេញទល់គ្នាគឺមគ្គផលស៊ីកិលេស។

មិនមែនឆ្លាមតិរឆ្ឆានឆ្លាមកម្មដ្ឋានជាពីសេស

ចូរអ្នកកុំប្រហែសខំផ្ចាញ់មាររបស់ខ្លួន។

កុំផ្ចាញ់មារឲ្យព្រះដែលទ្រង់ឈ្នះហើយមាំមួន

មារាក្នុងរូបខ្លួនម្តេចអាចារ្យមិនខំផ្ចាញ់។

ត្រួវមើលច្បាប់ឲ្យល្អះព្រះពុទ្ធឈ្នះចិត្តកំណាញ់

ឈ្នះស្អប់ឈ្នះស្រលាញ់ឈ្នះសប្បាយដែលមានភ័យ។

ខ្ញុំឈ្មោះបណ្ឌិតចុងលើកធម៌ក្នុងដ៏ប្រពៃ

ពន្យល់គ្រាន់ជាន័យជនប្រុសស្រីគួរតែរៀន។

ខ្ញុំលើកជាពាក្យកាព្យត្រង់តាមភាពមិនបៀតបៀន

ធម៌នេះទុកប្រឹតប្រៀនខ្លួនឲ្យបានដូចព្រះពុទ្ធ។

ដល់ព្រះអារ្យមេត្រីជាជិនស្រីត្រាស់ប្រាកដ

ឲ្យខ្ញុំបានរំលត់បានសម្រេចជាសវ័ក។

សូមទាន់ព្រះពុទ្ធម្ចាស់ទើបបានត្រាស់អស់រាគ:

សូមក្ស័យអាសវ:ផុតអន្លងទាំង៤នោះ។

រៀបរាប់មកប៉ុណ្ណោះលោកអ្នកចេះសូមសង្រោះ

បើមិនត្រូវចំពោះសូមអភ័យទោសខ្ញុំផង។

អក្ខរ:ពាក្យបាលីឬសំដីបើទាស់ឆ្គង

លើសខ្វះផ្លោះរំលងអភ័យទោសខ្ញុំផងណា។

សូមថ្លែងពុទ្ធប្រវត្តិសូមសន្មតនិដ្ឋិតា

សូមផលនៃឧស្សាហ៍ជាបច្ច័យនិព្វានហោង។

អវសាន

សូមព្រះពុទ្ធសាសនាមានវស្សានៅយូរផង

សូមសព្វសត្វបានឆ្លងផុតពីទុកជានិរន្តរ៍។

មាតាបិតាសង្រ្គោះកូនដោយចិត្ត៥យ៉ាងគឺ:

១.ចាចនិវារេន្តិបបមកូនមិនឲ្យធ្វើអំពើអាក្រក់

២. កល្យាណនីវេសេន្តិណែនាំកូនឲ្យធ្វើអំពើល្អ

៣. សប្បំសិការបន្តិឲ្យកូនសិក្សាសូត្ររៀនសិល្បវិជ្ជា

៤. បដិរូបេនទាបនល់យោជេន្តិរកប្តីប្រពន្ធសមគួរឲ្យ

៥. សមយេទាយជ្ជនិយ្យាទេន្តិចែកទ្រព្យសម្បតិ្តក្នុងសម័យដ៏សបករ។

បុត្រធីតាមាននាទី៥យ៉ាងគឺ:

១. ភតោនេស់ភរស្យតិលោកចិញ្ចឹមយើងហើយយើងត្រូវចិញ្ចឹមលោកវិញ

២. កច្ចំនេស់ភរិស្សតិត្រូវជួយធ្វើកិច្ចការរបស់លោក

៣. កុលវិសំឋបេស្សតិថែរក្សាវង់ត្រកូលឲ្យល្អ

៤. ទាយជុំបដិបជ្ជតិបដិបត្ថឲ្យសមគួរនឹងទទួលបរតិក

៥. ទខិណាអនុបទស្សតិធ្វើបុណ្យឧទិ្ទសកុសលបញ្ជូនទៅ

ប្តីបដិបត្តិប្រពន្ធដោយធម៌៥យ៉ាងគឺ:

១. សម្មាននាយស្រលាញ់រាប់អាន

២.អវិមានទាយមិនមើលងាយ

៣.អនតិចរិយាយមិនក្បត់ចិត្ត

៤. ឥស្សរិយវោស្សត្កេនប្រគល់ឋាន:ជាមេផ្ទះ

៥. អលង្ការានុប្បទានេនទិញគ្រឿងអលង្កាឲ្យ។

ប្រពន្ធគោរពប្តីដោយធម៌៥យ៉ាងគឺ:

១. សុល៍វិហិតកម្មន្តាចាត់ចែងចិច្ចការបានល្អ

២. សុសំគហិតបរិជនាសង្គ្រោះញាតិមិត្រជិតឆ្ងាយល្អ

៣. អនតិចារិនីមិនក្បត់ចិត្តប្តី

៤.សម្ភតំអនុរក្កតិថែរក្សាទ្រព្យសម្បតិ្តគង់វង់ល្អ

៥. ទកាអនុលសាជាស្រីវាងវៃមិនខ្ជិលច្រអូស។

วันศุกร์ที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2553

ធម៌សូត្រសរសើរធម្មទេសនា

ប្រយោជន៍៣យ៉ាងរបស់ពុទ្ធសាសនា

ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូជាម្ចាស់កាលពីព្រះអង្គគង្គព្រះធរមាននៅឡើយតែងបានទូន្មានប្រៀនប្រដៅសត្វលោកនូវប្រយោជន៍ទាំងឡាយ៣យ៉ាងគឺ៖១,ទិដ្ឋធម្មកត្ថប្រយោជន៍(ប្រយោជន៍បច្ចុប្បន្ន)២,សម្បរាយិកត្ថ(ប្រយោជន៍បរលោក)៣,បរមត្ថប្រយោជន៍(ប្រយោជន៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតគឺព្រះនិព្វាន.១.ទិដ្ឋធម្មកត្ថប្រយោជន៍៖១.ឧដ្ឋានសម្បទា=ការឧស្សាព្យាយាម។២.អារក្ខសម្បទា=ការថែរក្សារបស់របរសពបែបយ៉ាងដែលខិតខំរកបាន។៣.កល្យាណមិត្តតា=ការមានមិត្តល្អ។៤.សមជីវិតា=ការរស់នៅឲបានសមស្របទៅតាមសម័យកាល។២.សម្បរាយិកត្ថប្រយោជន៍១.សទ្ធាសម្បទា=មានសទ្ធាប្រកបដោយញ្ញាណសម្បយុត្ត(ជឿកម្ម,ជឿផល,ជឿកម្មផល,ជឿការត្រាស់ដឹងរបស់ព្រះពុទ្ធ)២.សីលសម្បទា=បរិបូណ៍ដោយសីល។៣.ចាគសម្បទា=លះបង់ចែករំលេកជួយតាមលទ្ធភាពដែលអាចជួយបាន។៤.បញ្ញាសម្បទា=ការសែ្វងរកនិងសន្សំបញ្ញា។៣.បរមត្ថប្រយោជន៍១.ទុក្ខសច្ច=ការកំណត់ដឹងនូវទុក្ខទាំង១២កង។២.សមុទយសច្ច=ហេតុនាំឲកើតទុក្ខ(កិលេសតណ្ហាឧបាទាន)។៣.និរោធសច្ច=ព្រះនិពា្វនគឺជាទីរំលត់ចាកទុក្ខ។៤.មគ្គសច្ច=ផ្លូវទៅកាន់ទីរំលត់ទុក្ខគឺ៖(១.យល់ត្រូវ.២.គិតត្រូវ.៣.និយាយត្រូវ.៤.ការងារត្រូវ៥.ព្យាយាមត្រូវ.៦.ចិញ្ចិមជីវិតត្រូវ.៧.តាំងស្មារតីត្រូវ.៨.តម្កល់ចិត្តត្រូវ)ប្រយោជន៍ទាំង៣នេះជាផ្លូវប្រតិបត្តិដ៏សម្ខាន់បំផុតរបស់ពុទ្ធបរិស័ទ។បើតាំងខ្លួនថាជាពុទ្ធបរិស័ទត្រូវតែប្រតិបត្តិឲបានជាប់ជួន។

សមុទយសច្ច

(ហេតុដែលនាំអោយកើតទុក្ខ)

តើសេចក្តីទុក្ខកើតឡើងដោយសាអ្វី?ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូជាម្វាស់ទ្រង់បានត្រាស់ថា៖សត្វលោកមានទុក្ខដោយសារមិនស្គាល់សេចក្តីទុក្ខពិតសេចក្តីទុក្ខសពបែបយ៉ាង

កើតឡើងដោយហេតុតែ៣យ៉ាងគឺ៖

អវិជ្ជា សេចក្តីល្ងង់ខ្លៅមិនស្គាល់នូវសភាវពិតរបស់ជីវិត។
តណ្ហា ការជាប់រឺការញៀនញាមនិងត្រេកត្រអាលខុសគន្លងធម៌។
ឧបាទាន ការប្រកាន់ជាប់ដោះខ្លួនមិនបាន។

អវិជ្ជា នាំអោយកើតសង្ខារ (ការប្រជុំបាបបុណ្យគុណទោសនាំអោយមានជាតិកំណើត)
សង្ខារ នាំអោយកើតវិញ្ញាណ (ការដឹងនូវអារម្មណ៍)
វិញ្ញាណ នាំអោយកើតនាមនិងរូប (ខន្ធ៥)
នាមនិងរូប នាំអោយកើតសឡាយតន(អណ្តូងជាទីធ្លាក់ចុះនៃអារម្មណ៍)
សឡាយតន នាំអោយកើតផស្ស (ការបះពាល់ត្រូវដោយអារម្មណ៍)
ផស្ស នាំអោយកើតវេទនា (ការសោយអារម្មណ៍)
វេទនា នាំអោយកើតតណ្ហា (ការត្រេកត្រអាលក្នុងអារម្មណ៍)
តណ្ហា នាំអោយកើតឧបាទាន (ការប្រកាន់ជាប់ថាជារបស់ខ្លួន)
ឧបាទាន នាំអោយកើតភព (ទីកើត)
ភព នាំអោយកើតជាតិ(កំណើត)
ជាតិ នាំអោយកើតជរាព្យាធិមរណ (ទុក្ខសោកសបបែបយ៉ាងគណនាមិនអស់ក្នុង១ជីវិត)។

หน้าเว็บ

วันจันทร์ที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

Download Khmer Unicode

วันอังคารที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ប្រុសគ្រប់លក្ខណ៍

ស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ

วันอาทิตย์ที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2553

ភូមិធម៌ភូមិសុខ

วันศุกร์ที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2553

ធម៌សូត្រសរសើរធម្មទេសនា

ប្រយោជន៍៣យ៉ាងរបស់ពុទ្ធសាសនា

សមុទយសច្ច

เกี่ยวกับฉัน

ព្រះធម៌សម្រាប់អ្នក

ผู้ติดตาม

คลังบทความของบล็อก

ค้นหาบล็อกนี้

หน้าเว็บ

วันจันทร์ที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

Download Khmer Unicode

วันอังคารที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ប្រុសគ្រប់លក្ខណ៍

ស្រ្តីគ្រប់លក្ខណ

วันอาทิตย์ที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2553

​ភូមិធម៌ភូមិសុខ​

วันศุกร์ที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2553

ធម៌សូត្រសរសើរធម្មទេសនា

ប្រយោជន៍៣យ៉ាងរបស់ពុទ្ធសាសនា

សមុទយសច្ច

เกี่ยวกับฉัน

ព្រះធម៌សម្រាប់អ្នក

ผู้ติดตาม

คลังบทความของบล็อก

ค้นหาบล็อกนี้

ភូមិធម៌ភូមិសុខ