วันจันทร์ที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2553

ច្បាប់គោរពមាតាបិតា


បទកាកគតិ
​ភូមិធម៌ភូមិសុខ​ភូមិបុណ្យទៅមុខ​កូនរកមិនត្រូវមិនស្តាប់វាចារទេសនាម៉ែតែងចង្អុលផ្លូវ​ប្រាប់កូនប្រុសស្រី​។​តែកូនមិនដឹង​ប្រើនណាស់តែខឹង​នឹងម៉ែឪស្តី​តាមពិតគួរស្តាប់​សូស័ព្ទសំដី​លោកហើយគប្បី​គោរពបូជា​។​ដូចស្តាប់ព្រះអង្ឃ​លំអុតឳអង្គ​បង្គំវន្ទា​ព្រះពុទ្ធដាក់ក្បួន​ប្រធួននាមា​ថាបុព្វាចារ្យ​លោកគ្រូខាងដើម​។ សម្រាប់ទូន្មានកូនចៅគ្រប់ប្រាណ​​ឳ្យបានយ៉ាងឆ្នើម​កុំឳ្យដើរលេង​ជាល្បែងគេខ្ពើម​កុំឲ្យរងើម​សប្បាយជ្រុលពេក​។ពេលយប់ព្រលប់​មើលការឲ្យគ្រប់​ទុកដាល់ហើយ​កဟ?ក​ហើយភ្ញាក់ពីយប់​ប្រារព្ធពុនរែក​កុំឲ្យទាល់ភ្នែក​អ្នកផងទាំងឡាយ។​មើលគេអ្នកមាន​គេមិន​អត់ឃ្លាន​មានកាសប្រាក់ចាយ​ព្រោះគេបានស្តាប់​ឪពុកម្តាយទើបបានសប្បាយ​នាលោកនេះហោង​។​នេះធម៌ទេសនា​របស់មាតា​នឹងបិតាផង ?បើកូនណាស្តាបើ​នូវច្បាប់គន្លង​កូននោះលែងឆ្គង​ចាស់នោះស្ងួនភ្ងា​។​ព្រះពុទ្ធដាក់ឈ្មោះ​បាលីពីរោះ​បុព្វទេវា​(ទេវតាខាងដើម)​អ្នកផ្តើមរក្សា​បុត្រីបុត្រា​ហៅទេវតាផ្ទះ​។​គឺម្តាយឪពុក​ជាអ្នកម្ចាស់មុខ​កូនមិនសំពះ​ម៉ែឪទូន្មាន​ឈ្លាသ?ពានចង់ឈ្នះ​សត្រ្ូវនឹងព្រះ​កន្លោងអត្មា​។​ប្រទូសរ៉ាយ​នឹងឪពុកម្តាយ​ស្រែកហៅទេវតា​អំពីខាងក្រៅ​ដឹងនៅឯណា​ឈ្លោះនឹងទេវតា​គឺម៉ែឪឯង។​តែងតែលំបាក​ក្រីក្រតោកយ៉ាក​ជាតិនេះឃើងស្តែង​ហើយទៅរកទុក្ខ​ខាងមុខពុំលែង​លុះភ័យទើបស្វែងរកហោគ្រូទាយ​។​ហោបូកលេខថា​តាមក្បួនឃើញថា​ខុសត្រួវខាង​ម្តាយ​ឬខាងឪពុក​កុំទុកយូរឆ្ងាយ​ត្រូវលៀងលោមថ្វាយ​គ្រូពីរទើបជា​។​ហោទាយត្រូវណាស់​កូនស្តាប់មិនច្បាស់​បែរទៅវន្ទា​អ្នកតាអារក្ស​ទេពារក្សល្បាក់សា​ម៉ែឪអាត្មា​មិនថ្វាយបង្គំ​។​មិនលនៀ?តួទោស​អំពើកំហុស​ជូនចំណីនំ​ធ្វើសម្លបាយ​មកថ្វាយបង្គំ​ខមាលាសុំឲ្យអត់ទោសពៃរ៏​។​ដូច្នេះមិនធ្វើ​យកចេកទៅផ្ញើ​គល់ឈើក្នុងព្រៃ​ដុំថ្មអ្នកតា​វន្ទាសព្វថ្ងៃ​ធូបបីសរសៃ​និយាយសុំសុខ​។​ម៉ែឪមិនឳ្យ​ព្រោះចិត្តជឿធ្លោយ ចោលគុណមុខ​ច្រក?ក?ជឿបែបនេះដូចេ្នះគ្រប់ស្រុក​ត្រង់ម្តាយឪពុក​បោះចោលទទេ​។​ម្យ៉ាងទៀតធ្វើបុណ្យ​ច្រើនតែចោលគុណ​គ្មានគិតរិះរេ​បោលទៅវត្តម្តាយអត់ទទេ​ព្រោះជឿតាមគេ​រកបុណ្យខាងក្រៅ​។​​ដើមបុណ្យលើផ្ទះខ្លួនកើតទាន់ព្រះ​កន្លោងគង់នៅបានត្រីသ?្រកាល​ក្បាលឲ្យម៉ែឪ​កណ្តាលនាំទៅ​យកមុណ្យឯវត្ត​។​កណ្រលសុទ្ធឆ្ងាញ់​សាច់ពោះ​ពងខ្លាញ់​ធ្មេញលោកចុកមាត់​ម៉ែឪជរា​ទន្តាបាក់ម៉ត់​ទុកក្បាល​ឳ្យគាត់​ក្បាលសុទ្ធតែឆ្អឹង​។​នេះហៅបុណ្យខុស​ទាំងស្រីទាំងប្រុស​ខ្ញុំប្រាប់កသ?ំខឹង​ម៉ែឪនៅរស់​អស់លោកខំប្រង​ធ្មេញគាត់នៅរឹង​បានឆ្ងាញ់ពិសា​។​ខ្លះជឿមុណ្យខ្លាំង​យួរម្ហូបទាំងឆ្នាំង​យកទៅវត្តវ៉ា​ម៉ែឪអត់ឃ្លាន​ចង់បានណាស់ណា​ភ្លយសួរកូកថា​មានសល់ឬទេ​។​ព្រឹកឡើងឃ្លានបាយ​ញ័រពោះញើសខ្ចាយ​ឃើញសម្លគេ​កូនឆ្លើយ​ក?ឹသ?ថ្កាន​មិនបានសល់ទេ​ខ្ញុំស្លគ្រានតែ​ទៅវត្តទេឪ​។​ឪពុកសួរថា​បើដួសកាលណា​ចែកឪខ្លះទៅ​កូនខ្លះឆ្លើយបា្រប់​ថាបាបណាឪ​​គថាមិនត្រូវ​ឪស៊ីមុនលោក​។​ម៉ែឪចាស់ៗ​ព្រឹកឡើងឃ្លានណាស់​គួរឲ្យវិយោគ​ឪទារពិសា​កូនថាមុនលោក​ពុំបានបរិភោគ​គេឳ្យបាបផង​។ ?នេះបុណ្យផ្តាច់មុខ​ឬបុណ្យចោលស្រុក​ព្រោះដើរផ្លូវឆ្គង​បុណ្យមិនត្រកាលវិសាលឡើយហោង​ព្រោះដើកន្លង​ឳ្យម៉ែឪអត់​។​ពួកជនឃ្លានពា​មិនចេះធ្វើទន​ច្រើនធ្វើទានក្បត់​សទ្ធាមិនជ្រៅ​ជ្រុលទៅតែវត្ត​ឲ្យព្រះដើមអត់​ស្រេកឃ្លានពេកក្រៃ​។​នេះឯងខុសណាស់​មកពីមិនច្បាស់​ច្បាប់ធម៌វិន័យ​បានជាប្រព្រឹត្ត​គនិតព្រៃផ្សៃ​បន្ថានតម្លៃ​នៃអ្នកមានគុណ​។​យល់ខុសស្រឡះ​ព្រោះមិនស្គាល់ព្រះ​មិនច្បាស់ដើមគុណ​។​អ្នកប្រាជ្ញបូរាណ​ថាបានធ្វើបុណ្យ​ត្រូវថ្វាយព្រះមុន​សេមថ្វាយព្រះសသ?្သ?​។​​រៀបចង្ហាន់ព្រះ​បូជាសំពះមើលព្រះឲ្យត្រង់ប្រាជ្ញប្រាប់ជាបែប​សង្ខេបតម្រង់​វេរភត្តថ្វាយសង្ឃ​ត្រូវថ្វាយព្រះមុន​។​​គឺជូនភោជនា​មាតាបិតា​បូជាតបគុណ​សឹមថ្វាយព្រះសង្ឃ​ទ្រទ្រង់សីលបុណ្យព្រោះម្តាយមានគុណ​រកអ្វីស្មើគ្មាន​។​ត្រូវធ្វើបុណ្យខ្នើត​ម៉ឺឪស៊ីកើត​កំពុងស្រេកឃ្លានលានម៉ែឪរស់នៅ​កូនត្រូវធ្វើទាន​បំបាត់ក្តីឃ្លាន​ហៅធ្វើបុណ្យខ្នើត​។​ហៅបុណែខែភ្លឺ​កុំចាំគាត់ឈឺ​បរិភោគលែងកើត​ជូនគាត់កាលជា​ហៅបុណ្យ​ខ្នើត​គាត់បរិភោគកើត​បានជាងរនោច​។​លុះបាត់ជីវិត ?បុណ្យខែងងឹត​ដូចថ្ងៃ១០​រោច​កូនចៅទាំងឡាយ​យកបាយឳ្យខ្មោច​ម៉ែឥតប្រយោជន៏​ខ្មោចណា​ចេះស៊ី​កត្តីកមសា​ចេញខ្យល់រងា​ត្រជាក់ពេញទី​មិគិតរកភួយ​បាន១ឬ២​ទាំងមិនសាមគ្គី​រកពូកផូគាត់​។​ត្រូវរករបស់​ជាស្នបទាន់រស់​ដណ្តប់ជូនគាត់​កុំចាំដាច់ខ្យល់​ទើបខ្វល់គ្រប់មាត់​រកស្នបរុំគាត់​ដណ្តប់ឲ្យអុស​។​ឲ្យភ្លើងត្រេកអរទទួលអំណរ​មិនដឹងត្រូវខុស​ម្តេចមិនខ្វល់ខ្វាយ​ជូនម្តាយកាលរស់​ម្តេចចាំខ្យល់អស់ទើបធ្វើឧស្សា​។​កាលគាត់រស់នៅ​ព្រឹកស្ងាចក្តួលក្តៅ​ស្រេកឃ្លាន​អស្ចារ្យមិនគិតជួយគាត់​ឲ្យអត់អាហារឳ្យតែធ្វើការ​ចាំផ្ទះឲ្យគេ​។​ចំណីត្រីសាច់​ចង់ស្ទើរប្រកាច់​អត់ជូនគត់ទេ​ដល់ឈឺផ្តេតៗ ។​ម្ហេតៗទើបរេដេកជុះទើបគេ​ជូននំចំណី។​ទាំងជិតទាំងឆ្ងាយ​មូលមកសួរម្តាយ​ទាំងប្រុសទាំងស្រី​ទុរេននំបុ័ង​សម្រាំងថ្មីៗ​ម្តាយលែងស្តី​រឹងធ្គាមស្ងួតក​។​កូនហៅអឹម៉ែ!​ម៉ែស្គាល់ខ្ញុំទេ?​បានចំណីល្អ​ម្តាយពោលខ្សាវៗ​គ្រាវឆ្លើយត​ថាអើឯងមក៏​ម៉ែអរណាស់ណា​។​កាលម៉ែមិនឈឺ​មិនមានជំងឺ​នោះកូនរាល់គ្នា​មិនអាណិតម៉ែ​លុះម៉ែជរា​ទើបកូនរាល់គ្នា​មករុញបញ្ចូល​។​ឪម៉ែស្លាប់បាត់​ទើបកូនប្រវាត់​ប្រាប់ញាតិត្រកូល​ឃោសនាធនធាន​ព្រៀងលាន​ឲ្យចូល​មកជុំប្រមូល​ធ្វើបុណ្យឳ្យខ្មោច​។​ខែផល្គុនចេត្រ​ថ្ងៃក្តៅក្រឡែត​ធ្លាយទឹកហិនហោច​ម៉ែឪចាស់ៗ​ក្តៅណាស់អាណោច​មិនរែកទឹកស្រោច​ឪពុកម្តាយសោះ​។មិនមានថ្នមថ្នាក់​មិនដងទឹកដាក់​ពាងដោយសង្រោះ​ដល់ពេលគាត់ស្លាប់​នោះស្រាប់តែស្មោះ​អប់ទឹកក្អមនោះ​ហៅលើកចង្អាស់​។​ម៉ែឪនៅរស់​មិននាំគ្នាទៅ​ធ្វើការប្រវាស់​ដាក់វេនក្រាយមុន​តបគុណគាត់ចាស់​ស្លាប់ហើយធ្វើណាស់​ដណ្តើមគ្នាដុស​។​ដូចល្រោចគលៀ?ឈើ​ងាកងឹកងេងើ​មិនដឹងត្រូវខុស​ទើបកូនវន្ទា​ស្មាលាទោសខុស​ម៉ែឪនៅរស់​មិនដែលវន្ទា​។​កាលមានជីវិត​នោះកូនគ្មានគិត​ម្តេចរួចវេរាម៉ែឪទូន្មាន​កូនគ្មានបូជា​បំពេញសទ្ធា​ឲ្យម្តាយស្មាទាន​។​ស្តាប់ធម៌​ទេសនា​ឲ្យម្តាយជ្រះថ្លា​រកសួគ៌និព្វាន​ប្រើម្តាយធ្វើខ្ញុំ​នៅចាំចង្រាន​ឲ្យទៅស្មាទាន​ឲ្យឆាប់មកវិញ​។​មើលកូនយកចៅ​ខែនេះកូននៅ​ដកស្ទូងស្រែមិញ​ម្តាយទៅរូតរះ​មកផ្ទះចំណេញ​ម្តាយប្រាប់ទៅវិញ​អញស្តាប់លោកទេសន៏​។​កូនថាស្ទូងហើយ​ស្តាប់ចុះ​ម៉ែអើយ!​ខែនេះកុំធ្វេស​កណ្តាប់ក្រៀមហែង​ម៉ែឯងប្រហែល​ដើរស្តាប់លោកទេសន៏សំណាបចុកថ្នាល​។​១ខែ៤សីល​គេថាម្តាយខ្ជិល​ពួកកូនត្រកាល​ទុកម្តាយគ្រានប្រើបម្រើធ្ងន់ស្រាល​ម្តាយខូចខួរក្បាល​លែងស្គាល់ពុទ្ធដិកា​។​ស្លាប់ទៅជាឧស​គេដុតឆេះសុស​ហើយគេនាំគ្នា​រើសធាតុដាក់ថោ​ភ្នែកស្លោអនិច្ចា​ហៅញាតិកា​ហែធាតុទៅវត្ត។​ឲ្យស្តាប់ធម៌​ឳ្យធាតុត្រេកអរ​ព្រោះលែងប្រើគាត់​កាលម្តាយនៅរស់​មិនឳ្យទៅវត្ត​ដុតឆេះខ្មោចម៉ត់​ទើបឳ្យទៅថ្កាន​។​ហេតុនេះអ្នកអើយ!​កុំធ្វើប្រងើយ​ប្រុសស្រីគ្រប់ប្រាណ​បម្រើមាតា​បិតាកុំខាន​ទើသ?សុខក្សេមក្សាន្ត​បានអាយុវែង​។​កុំគប្បីធ្វេសកុំឈ្លោះចចេស​នឹងម៉ែឪឯង​ជាតិនេះជាតិក្រោយ​ទុក្ខសោយមិនលែង​ព្រះពុទ្ធសំដែង​ច្បាស់ឥតសង្ស័យ​។​អវ៏ចិនរក​ទំរាំរួចទុក្ខ​​យូរយារពេកក្រៃ​អាយុមួយកប្ប​គ្មានរាប់ខែថ្ងៃ​បើមាននិស្ស័​ទើបរួចមកបាន​។​មកកើតជាប្រេត​រួច​ទើបអណ្តើត​កើតជាតិរច្ឆាន​លុះអស់វេរា​ទើបជាមនុស្សបាន​ខ្វិនខ្វាក់ក៏មានគថ្លង់ឃ្លង់ស្រែង​។​ជាឆ្គួតច្រើនជាតិព្រោះទោសប្រមាថឪពុកម្តាយឯងមាក់ងាយដល់ព្រះក្នុងផ្ទះឥក្រែង​ទើបបានចំបែងរងទុក្ខច្នេះណា​។​ថ្លែងចប់ប៉ុណ្ណេះ​សូមបញ្ឈប់ស្លះសង្ខេបវាចា​ថ្លែងមកប៉ុន្មាន​សូមបានផលា​ដូចក្តីប្រាថ្នា​ដល់និញ្វនហោង។

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น